Κυριακή 2 Αυγούστου 2015

Δίαιτα με βάση τις Ομάδες Αίματος

Η δίαιτα που βασίζεται στις ομάδες αίματος βρίσκεται τα τελευταία είκοσι χρόνια στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Αποτελείται από μία σειρά διατροφικών οδηγιών που διαφοροποιούνται ανάλογα με την ομάδα αίματος που έχει ο καθένας.

Βασίζεται στον ισχυρισμό του ότι εάν κάποιος καταναλώνει τροφές σύμφωνα με την ομάδα αίματος στην οποία ανήκει, τότε είναι σε θέση να βελτιώσει την υγεία του, να ενισχύσει την απώλεια βάρους και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, όπως ο καρκίνος και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.

Η βασική ιδέα της δίαιτας αυτής είναι ότι η ομάδα αίματος καθορίζει πώς το σώμα διαχειρίζεται τα διάφορα θρεπτικά συστατικά.  Η σύνδεση αυτή ανάμεσα στις ομάδες αίματος και τη διατροφή διατυπώθηκε από πολλούς (1-5) αλλά η επικρατέστερη είναι αυτή του Peter J. D’Adamo στο βιβλίο του “Eat Right For Your Type” (6). Ο D’Adamo στο βιβλίο αυτό αναφέρει ότι οι ομάδες αίματος αποκαλύπτουν τις διατροφικές συνήθειες των προγόνων μας και ότι οι άνθρωποι με διαφορετικές ομάδες αίματος επεξεργάζονται τα τρόφιμα διαφορετικά.

Με βάση τη θεωρία αυτή, η ομάδα αίματος Ο θεωρείται η αρχέγονη ομάδα αίματος στους ανθρώπους. Έτσι, η ιδανική διατροφή θα ήταν αυτή με μεγάλη κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης, τυπική διατροφή της εποχής όπου ο άνθρωπος ήταν κυνηγός. Αντίθετα, αυτοί που ανήκουν στην ομάδα Α θα πρέπει να ακολουθούν μία χορτοφαγική διατροφή, καθώς αυτή η ομάδα αίματος πιστεύεται πως δημιουργήθηκε όταν ο άνθρωπος εγκαταστάθηκε σε αγροτικές κοινωνίες. Ακολουθώντας την ίδια λογική, άτομα με ομάδα αίματος Β θεωρείται ότι επωφελούνται από την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, επειδή αυτή η ομάδα αίματος προέκυψε από τις νομαδικές φυλές. Τέλος, στα άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ ταιριάζει μία διατροφή που συνδυάζει στοιχεία από την ομάδα Α και την ομάδα Β. Η δίαιτα της ομάδας αίματος προτείνει επίσης ότι οι λεκτίνες, οι οποίες είναι ουσίες πρωτεϊνικής φύσης που βρίσκονται σε ορισμένα τρόφιμα (7), θα μπορούσαν να προκαλέσουν συγκόλληση στα κύτταρα του αίματος εάν δεν είναι συμβατές με την ομάδα αίματος ενός ατόμου.

Λαμβάνοντας υπόψη την εκπληκτική διάδοση της θεωρίας και του βιβλίου του D’Adamo, είναι απαραίτητο να διερευνηθεί εάν οι ισχυρισμοί αυτής της δίαιτας έχουν επιστημονική τεκμηρίωση και εάν είναι ασφαλής η εφαρμογή της. Παρόλο που στο βιβλίο υπήρχε αναφορά ότι θα διεξάγονταν κλινικές δοκιμές (6,8), κάτι τέτοιο δε συνέβη. Μάλιστα, μέχρι στιγμής η έρευνα για τη συσχέτιση ανάμεσα στις ομάδες αίματος και τη διατροφή είναι περιορισμένη.

Τα ευρήματα της μελέτης των Langman et al. δείχνουν ότι οι ομάδες αίματος ενδεχομένως να μεταβάλλουν κάποιο μεταβολικό μονοπάτι που σχετίζεται με την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, ωστόσο η ερμηνεία των αποτελεσμάτων είναι περιορισμένη καθώς δεν εφαρμόστηκε κάποια στατιστική ανάλυση (9,10). Μία Φιλανδική ομάδα απέδειξε ότι, επιπρόσθετα από τη δυνατότητα να επηρεάσουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, οι ομάδες αίματος ΑΒΟ ενδεχομένως να έχουν κάποια επίπτωση στην σύνθεση της μικροχλωρίδας του ανθρώπινου εντέρου (11). Η σύνδεση μεταξύ των ομάδων αίματος ΑΒΟ και της μικροχλωρίδας έχει τεκμηριωθεί περαιτέρω σε πρόσφατες μελέτες. Για παράδειγμα, τόσο το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (12), όσο και ο Lactobacillus spp. (13), έχουν δειχθεί ότι χρησιμοποιούν τα αντιγόνα ΑΒΟ ως υποδοχείς προσκόλλησης. Λαμβάνοντας υπόψη το ρόλο της μικροχλωρίδας του εντέρου στον καταβολισμό και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών (14), τα αποτελέσματα αυτών των μελετών υποδηλώνουν ότι οι ομάδες αίματος ΑΒΟ θα μπορούσαν να είναι ένας γενετικός παράγοντας υποδοχής που ρυθμίζει και διαμορφώνει τη σχέση μεταξύ διατροφής και υγείας. Με λίγα λόγια, διάφορες μελέτες έχουν υποδείξει ότι μια πιθανή αλληλεπίδραση μπορεί να υφίσταται μεταξύ των ομάδων αίματος, τη διατροφή και την υγεία. Όμως, τα αποδεικτικά στοιχεία παραμένουν ελάχιστα.

Ωστόσο το 2014, πραγματοποιήθηκε η πρώτη μελέτη που εξέτασε τη σχέση ανάμεσα στις δίαιτες με βάση την ομάδα αίματος και τους καρδιαγγειακούς δείκτες υγείας, και τα αποτελέσματα δεν υποστηρίζουν την υπόθεση της διάσημης δίαιτας (15). Τα ευρήματα δείχνουν ότι κάποιες δίαιτες της ομάδας αίματος σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων σε νεαρούς ενήλικες, αλλά οι συσχετίσεις αυτές ήταν ανεξάρτητες από την ομάδα αίματος στην οποία άνηκε το άτομο.

Συγκεκριμένα, η συσχέτιση ανάμεσα στη δίαιτα της ομάδας αίματος Α με ένα ευνοϊκό καρδιαγγειακό προφίλ (μείωση BMI, πίεσης, περιφέρειας μέσης, χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και επιπέδων ινσουλίνης) δεν αποτελεί έκπληξη εάν λάβει υπόψη κανείς την έμφαση της δίαιτας αυτής στην υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και δημητριακών και τη χαμηλή κατανάλωση ζωικών προϊόντων, δηλαδή μία διατροφή που προτείνεται από πολλούς φορείς υγείας εξαιτίας της συσχέτισής της με χαμηλό κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων (16-20). Η δίαιτα της ομάδας αίματος ΑΒ επίσης συσχετιζόταν με ευνοϊκό προφίλ στους παράγοντες κινδύνου (μείωση πίεσης, ολικής χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων και επίπεδων ινσουλίνης), πράγμα που μπορεί να αποδοθεί στη ομοιότητά της με τη Μεσογειακή διατροφή. Δεν παρατηρήθηκε καμία συσχέτιση ανάμεσα στη δίαιτα της ομάδας αίματος Β και στους καρδιαγγειακούς δείκτες κινδύνου. Αυτό θα μπορούσε εν μέρει να εξηγηθεί λόγω της ύπαρξης μαργαρίνης και βουτύρου στη διατροφή συγκριτικά με τη δίαιτα της ομάδας αίματος ΑΒ. Η δίαιτα της ομάδας αίματος Ο είναι παρόμοια με δίαιτες με χαμηλούς υδατάνθρακες (21), που μπορεί να εξηγήσει το γεγονός ότι η διατροφή αυτή συσχετίστηκε με χαμηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων του αίματος, όπως έχει παρατηρηθεί και για άλλες δίαιτες με χαμηλούς  υδατάνθρακες (22-23). Ωστόσο, περαιτέρω έρευνα οδήγησε στο συμπέρασμα ότι τα θετικά αποτελέσματα των διαιτών της ομάδας αίματος Α, ΑΒ και Ο ήταν ανεξάρτητα της ομάδας αίματος του ατόμου που τις ακολουθούσε.

Όσον αφορά τους υπόλοιπους ισχυρισμούς της θεωρίας του D’Adamo, φυλογενετικές αναλύσεις του ανθρώπινου γονιδιώματος (24-25) έχουν υποδείξει την ομάδα αίματος Α ως αρχέγονη ανθρώπινη ομάδα αίματος και όχι την ομάδα Ο. Τέλος, για τον ισχυρισμό ότι ορισμένα τρόφιμα περιέχουν λεκτίνες ασύμβατες με την ομάδα αίματος ενός ατόμου, οι μέχρι στιγμής έρευνες δεν δείχνουν κάποια συγκόλληση των κυττάρων του αίματος σχετική με τις ομάδες αίματος ΑΒΟ (26).

Επομένως, δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η τήρηση μιας δίαιτας με βάση την ομάδα αίματος μπορεί να παρέχει οφέλη για τη υγεία. Τα οφέλη για την υγεία είναι θεωρητικά και δεν υποστηρίζονται από επιστημονική έρευνα (27). Ο τρόπος που ένα άτομο ανταποκρίνεται σε κάθε μία από αυτές τις δίαιτες δεν έχει απολύτως τίποτα να κάνει με τον τύπο του αίματός του και έχει να κάνει με την ικανότητά του να ακολουθήσει μια ισορροπημένη διατροφή που πλησιάζει τα πρότυπα της Μεσογειακής διατροφής.

Βιβλιογραφία

1. Joseph, Christiano J. Christiano’s blood type diet O: a custom eating plan for losing weight, fighting disease, and staying healthy for people with type O blood. Lake Mary, FL : Siloam, 2010.

2. D, Khader. The food combining/blood type diet solution: a personalized diet plan and cookbook for each blood type. Lincolnwood, IL : Keats Publishing, 2000.

3. A., Hessman-Kosaris. Die blutgruppen-diat. [The blood group diet.]. Aarstelaar, Belgium : Zuidnederlandse Uitgeverij N.V, 2000.

4. M., Wilson. Blood type diet: O, A, B, AB eating the best recipes to make you healthy: lose weight, be healthier and stronger with the blood type diet guide. s.l. : Kindle ed. CreateSpace Independent Publishing Platform, 2012.

5. J., Steward. Blood type “O” diet: affordable ideas & recipes for a healthy lifestyle. s.l. : Kindle ed. CreateSpace Independent Publishing Platform, 2011.

6. PJ., D’Adamo. Eat right 4 your type. New York, NY : GP Putnam’s Sons, 1996.

7. Ghazarian H, Idoni B, Oppenheimer SB. A glycobiology review: carbohydrates, lectins and implications in cancer therapeutics. . Acta Histochem . 2011, 113: 236-247.

8. D’Adamo PJ, Whitney C. Arthritis: fight it with the blood type diet. New York, NY : GP Putnam’s Sons, 2004. 200.

9. Langman MJ, Leuthold E, Robson EB, Harris J, Luffman JE, et al. Influence of diet on the "intestinal" component of serum alkaline phosphatase in people of different ABO blood groups and secretor status. Nature. 1966, 212, σσ. 41-43.

10. Langman MJ, Elwood PC, Foote J, Ryrie DR. ABO and Lewis blood-groups and serum-cholesterol. Lancet. 1969, 2: 607-609.

11. Makivuokko H, Lahtinen SJ, Wacklin P, Tuovinen E, Tenkanen H, et al. Association between the ABO blood group and the human intestinal microbiota composition. . BMC Microbiol. 2012, 12: 94.

12. Boren T, Falk P, Roth KA, Larson G, Normark S. Attachment of Helicobacter pylori to human gastric epithelium mediated by blood group antigens. Science. 1993, 262: 1892-1895.

13. Uchida H, Kinoshita H, Kawai Y, Kitazawa H, Miura K, et al. Lactobacilli binding human A-antigen expressed in intestinal mucosa. Res Microbiol . 2006, 157: 659-665.

14. Wu GD, Chen J, Hoffmann C, Bittinger K, Chen YY, et al. Linking long-term dietary patterns with gut microbial enterotypes. Science. 2011, 334: 105-108.

15. Wang, J., García-Bailo, B., Nielsen, D. E., & El-Sohemy, A. ABO Genotype, “Blood-Type” Diet and Cardiometabolic Risk Factors. PLoS ONE. 2014, 9(1): e84749.

16. WJ, Craig. Health effects of vegan diets. Am J Clin Nutr . 2009, 89: 1627S-1633S.

17. Fung TT, Stampfer MJ, Manson JE, Rexrode KM, Willett WC, et al. Prospective study of major dietary patterns and stroke risk in women. Stroke. 2004, 35: 2014-2019.

18. Fung TT, Willett WC, Stampfer MJ, Manson JE, Hu FB. Dietary patterns and the risk of coronary heart disease in women. Arch Intern Med . 2001, 161: 1857-1862.

19. Steffen LM, Kroenke CH, Yu X, Pereira MA, Slattery ML, et al. Associations of plant food, dairy product, and meat intakes with 15-y incidence of elevated blood pressure in young black and white adults: the Coronary Artery Risk Development in Young Adults (CARDIA) Study . Am J Clin Nutr. 2005, 82: 1169-1177; quiz 1363-1164.

20. van Dam RM, Grievink L, Ocke MC, Feskens EJ. Patterns of food consumption and risk factors for cardiovascular disease in the general Dutch population. Am J Clin Nutr . 2003, 77: 1156-1163.

21. Nordmann AJ, Nordmann A, Briel M, Keller U, Yancy WS, Jr., et al. Effects of low-carbohydrate vs low-fat diets on weight loss and cardiovascular risk factors: a meta-analysis of randomized controlled trials. Arch Intern Med. 2006, 166: 285-293.

22. Hu T, Mills KT, Yao L, Demanelis K, Eloustaz M, et al. Effects of low-carbohydrate diets versus low-fat diets on metabolic risk factors: a meta-analysis of randomized controlled clinical trials. Am J Epidemiol. 2012, 176 Suppl 7: S44-54.

23. Santos FL, Esteves SS, da Costa Pereira A, Yancy WS, Jr., Nunes JP. Systematic review and meta-analysis of clinical trials of the effects of low carbohydrate diets on cardiovascular risk factors. Obes Rev. 2012, 13: 1048-1066.

24. Saitou N, Yamamoto F. Evolution of primate ABO blood group genes and their homologous genes. Mol Biol Evol. 1997 , 14: 399-411.

25. Calafell F, Roubinet F, Ramirez-Soriano A, Saitou N, Bertranpetit J, et al. Evolutionary dynamics of the human ABO gene. Hum Genet . 2008, 124: 123-135.

26. Nachbar MS, Oppenheim JD. Lectins in the United States diet: a survey of lectins in commonly consumed foods and a review of the literature. Am J Clin Nutr. 1980, 33: 2338-2345.

27. Cusack L, De Buck E, Compernolle V, Vandekerckhove P. Blood type diets lack supporting evidence: a systematic review. Am J Clin Nutr . 2013, 98: 99-104.

Κρίκη Σταυρούλα, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

πηγή: genenutrition

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Blogging tips